İdrar kaçırma sorununa ameliyatlı çözüm

Kontrol dışı idrar kaçırma, kadınların sosyal hayatını olumsuz etkiliyor ve hijyenik problemlere sebep oluyor. Hastaların bu sorunla ilgili doktora başvurma oranının çok düşük olduğunu belirten Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Prof. Dr. Fuat Demirci, idrar kaçırma sorunun bir tedavisi olduğunu vurguladı ve ameliyatlı çözümün ayrıntılarını anlattı.

İstemsiz idrar kaçırma sorunu sanılandan daha sık görülme oranına sahip. Yapılan araştırmalar Türkiye’de menopozdaki kadınların yarısının, doğurganlık çağındaki kadınların üçte birinin değişik derecelerde idrar kaçırdığını ortaya koymaktadır. Ataşehir Florence Nightingale Hastanesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Prof. Dr. Fuat Demirci, idrar kaçıran beş kadından dördü idrar kaçırmayı yaşlanma ve doğumun doğal bir sonucu olarak gördüğüne dikkat çekiyor! Ancak tedavi için beş kadından sadece biri hekime başvurmaktadır.
İdrar kaçıran kadın sürekli ped veya bez kullanmakta, idrar kaçırma ve koku nedeniyle sosyal ilişkilerden kaçınmakta ve kendini evi ile sınırlamaktadır. Bu durum bazen ciddi psikolojik sorunlara ve depresyona neden olmaktadır.
İDRAR KAÇIRMANIN NEDENLERİ
İdrar kaçırmanın en önemli nedeni pelvis tabanının ve idrar torbasının destek dokusunun zayıflamasına bağlı olarak oluşan idrar kaçırmadır. Stres tipi idrar kaçırma dediğimiz bu tip idrar kaçırmada, hasta öksürüp aksırdığı, zorlandığı zaman istem dışı idrar kaçırmaktadır. Bu durum genellikle çok sayıda doğum yapma, iri bebek doğurma, evde kendi kendine doğum yapma, zor doğum yapma, müdahaleli doğum yapma ya da eğitimli olmayan kişiler tarafından doğurtulma ile ilişkilidir. Ayrıca ağır işlerde çalışma, ileri yaş, menopoz, uzun süren kabızlık, şişmanlık, astım, bronşit gibi akciğer hastalıklarına bağlı olarak da görülebilir. Ülkemizde doğum sayısının fazla olması nedeniyle istem dışı idrar kaçırmanın büyük bölümünü stres tipi idrar kaçırma oluşturmaktadır ve sıklıkla doğurganlık çağındaki genç kadınlarda rastlanmaktadır.
En sık görülen ikinci neden ise sıkışma tipi idrar kaçırma diye adlandırdığımız idrar torbası idrarla dolarken nedeni bilinmeyen bir şekilde idrar torbası kasının kasılmasına bağlı olarak oluşan istem dışı idrar kaçırmadır. Buna aşırı aktif mesane sendromu da denmektedir. Bu tip idrar kaçırma, sıklıkla suyla ilgili işlerde ani idrar yapma hissinin oluşması ve tuvalete yetişememe tarzındadır. Bazı hastalarda birinci ve ikinci birlikte görülür. Bu tip idrar kaçırmaya karma idrar kaçırma denir.
İdrar kaçıran hasta ürojinekoloji yada kadın ürolojisi ile ilgili özel eğitim almış bir hekim tarafından değerlendirilmelidir. Muayene sırasında pelvis taban ve vajina desteği araştırılmalı birlikte sık görülen genital organ sarkmaları araştırılmalıdır(rahim, idrar torbası, kalın barsağın son kısmı) . Eğer hastanın idrar kaçırması komplike, birlikte ciddi genital organ sarkması varsa ya da ameliyat geçirmişse bu hastalarda ürodinami dediğimiz idrar torbasının fonksiyonlarının araştırıldığı testler yapılmalıdır.
Hastanın şikayetleri hafifse ya da sıkışma tarzında idrar kaçırma varsa ameliyat dışı yöntemler ile tedavi edilir
Ameliyat dışı yöntemler ilaç, davranış tedavisi, fizik tedavi, peserler, Kegel egzersizleri, botoks ve elektromanyetik sstimülasyondur (manyetik sandelye). Bu tedaviler hastada % 60-70 oranında bir düzelme sağlmaktadır. Bu tedavilerden manyetik sandalyenin bazı avantajları vardır. En önemli avantajı hastanın tedavi sırasında giysileriyle manyetik alan oluşturan bir koltuğa oturmasıdır. Bu manyetik alan idrar torbası, kalın barsağın son kısmı, pelvis tabanını çalıştırarak etkili olmaktadır. Bu yöntem yalnız idrar kaçırmada değil genişlemiş vajina, gaz, gayta kaçırma, orgazm bozukluklarında da etkilidir. Ayrıca gece kaçırmaları ve prostat ameliyatı sonrası kaçırmalarda kullanılmaktadır.
Hastanın şikayetleri ciddi ve yaşam kalitesini olumsuz etkiliyorsa, stres tip kaçırması ya da karma idrar kaçırması varsa kesin tedavi seçeneği ameliyattır!
AMELİYATLARDA BAŞARI ORANI ARTIYOR
Ameliyat düşünülen hastanın çok iyi değerlendirilmesi gerekir. Unutmayalım ki en etkili ameliyat ilk ameliyattır ve ameliyat sayısı arttıkça başarı oranı düşmektedir. Maalesef, hastalarımızın önemli bir kısmını geçirilmiş başarısız ameliyat olan hastalar oluşturmaktadır. Son 20 yılda idrar kaçırma ameliyatlarında adeta bir devrim olmuş ve uzun dönem (17 yıl) başarı oranı % 90'ın üzerinde olan yeni ameliyat tipleri geliştirilmiştir.
20 DAKİKADA AMELİYATLI ÇÖZÜM
Bu ameliyatlarda idrar torbasından idrarın dışarı akmasını sağlayan üretra dediğimiz boru şeklindeki organın altına ameliyat ipliklerinden örülmüş 1 santimetre genişliğinde yapay bir bant yerleştirilir. Bu ameliyatlar lokal anestezi ile 1-2 santimetrelik çok küçük kesilerle 15-20 dakikada yapılmaktadır. Kanama ve ağrı çok az olmaktadır.
Geçmişte kullandığımız ameliyatlar genel anestezi gerektirmekte, karında ya da vajinada geniş kesiler yapılmakta ve hasta bir kaç gün hastanede kalmaktaydı. Ayrıca ameliyat sonrası idrar yapamama sorunuyla sık karşılaşılmaktaydı. Başarı oranları ise düşüktü.
AMELİYATTAN SONRA NELER YAPILMALI?
Ameliyat sonrası hasta 2-3 günde normal rutin yaşamına dönebilir ama ameliyatın başarısı için bazı kısıtlamalar yapılması gereklidir. Öncelikle batın içi basıncı artıran ağır işlerden kaçınmalıdır. Ayrıca kilo alınmamalı ve kabız kalınmamalıdır. Beslenmede posalı besinler ağırlıklı olmalıdır. Cinsel yaşama ise 2 ay sonra başlanabilir.
İDRAR KAÇIRMA ÖNLENEBİLİR!
İdrar kaçırmadan korunmak için gebelikte hasta iyi takip edilmeli ve normal doğumu zorlaştıran bir neden varsa hasta doğum eylemi çekmeden sezaryenle doğurtulmalıdır. Kabızlık, astım, bronşit gibi pelvis tabanı olumsuz etkileyen hastalıklar varsa tedavi edilmeli, sigara ve fazla kilodan uzak durulmalıdır. Kadınlar kendi kendilerine pelvis taban kaslarını çalıştırdıkları Kegel egzersizlerini normal yaşantılarında ve gebelikte yaşamın bir parçası haline getirmelidirler. Sözcü